‍

Mùa hè năm ngoái, tôi đã tham gia một buổi tiệc nướng, khi đó bạn tôi lấy ra một trò chơi có tên "We’re Not Really Strangers" (Chúng ta không thực sự là người lạ). Chiếc hộp nhỏ chứa các lá bài có các câu hỏi như "Bạn nghĩ cây cối sẽ tươi tốt hay chết rũ sự chăm sóc của tớ?" và "Bạn nghĩ tớ đã từng bị sa thải chưa? Vì lý do gì?"

Có cơ hội gợi mở để chia sẻ về bản thân hoặc tò mò về nhau, chúng tôi tiết lộ những sự thật hài hước và về bản thân mình. Trong một lượt chơi khác, mọi người cùng đoán xem liệu tôi có phải là "một người lãng mạn" hay không, điều này khiến tôi suy nghĩ về tình yêu của mình và nỗi sợ đám cưới. Dần dần, các câu hỏi đi đến các tầng sâu hơn: "Bạn nghĩ điểm yếu của tôi là gì?" "Bạn nghĩ tôi có những đặc quyền (Privileges) gì? tại sao."

Đến cuối buổi tối, nhóm nhỏ chúng tôi cảm thấy như đã “đi tắt” tới được một mức độ thân mật mà không ai trong chúng tôi mong đợi tại một buổi gặp gỡ thông thường.

Các trò chơi thẻ bài trò chuyện như "We’re Not Really Strangers", "Let’s Get Deep" và trò chơi của nhà trị liệu quan hệ Esther Perel "Where Should We Begin" đã trở nên phổ biến hơn tại các sự kiện xã hội (social events) hoặc buổi hẹn hò (date nights). 

Những trò chơi kết nối này có thể rất thú vị, nhưng quan trọng hơn đó là các bộ thẻ bài hỗ trợ một nhóm người tạo ra kết nối sâu sắc và sự thân mật, điều mà đôi khi rất khó có thể có được. 

Theo Pinterest, các tìm kiếm về "các câu hỏi để bắt đầu cuộc trò chuyện kết nối sâu" đã tăng 185% trên nền tảng này từ năm 2022. "Các câu hỏi để các cặp đôi “hâm nóng” kết nối" tăng 480% trong khi "các câu hỏi nóng" tăng 825%.

"Thế hệ Gen Z và Millennials thực sự mong mỏi về việc thiết lập các kết nối có ý nghĩa hơn vào năm 2024," Sydney Stanback, trưởng nhóm nghiên cứu và xu hướng toàn cầu tại Pinterest, cho biết. Stanback cho rằng xu hướng này một phần do những ảnh hưởng kéo dài của sự cô lập trong đại dịch.

Có lẽ cuộc khủng hoảng hiện sinh tập thể (collective existential) của chúng ta đã làm mất kiên nhẫn với những cuộc nói chuyện phiếm; giờ đây chúng ta muốn những cuộc trò chuyện thực sự, chân thật và tận dụng tối đa thời gian mà chúng ta có thể chia sẻ.

"Con người thường thoải mái hơn khi nói về những vấn đề như sức khỏe tâm thần" sau đại dịch, nhà tâm lý học Dr. Patrice Le Goy cho biết. "Nó đã bình thường hơn khi mọi người có thể nói một cách tự do về việc họ đang trải qua một thời gian khó khăn, hoặc về chấn thương thời thơ ấu, hoặc về việc họ đang trong quá trình trị liệu. Có sự tự do đó khiến mọi người cảm thấy không cần phải luôn thể hiện một hình ảnh quá trau chuốt, kín đáo ra thế giới."

Nghiên cứu cho thấy sự hỗ trợ xã hội (social support) tăng cường cả sức khỏe thể chất và tinh thần, với các tác giả của một nghiên cứu thậm chí gọi kết nối là "một trụ cột của cuộc sống lành mạnh". Năm ngoái, tổng y sĩ Vivek Murthy đã cho ra một khung triển khai để giải quyết đại dịch cô đơn (Loneliness epidemic) toàn quốc mà hậu quả tương đương với với việc sử dụng thuốc lá và béo phì, và cũng là nền tảng của các vấn đề xã hội như bạo lực, nghiện ngập và cực đoan.

Chính việc mong mỏi tìm cách để làm sâu sắc mối quan hệ cho thấy rằng ngày nay, mọi người thường mông lung về cách tạo ra và phát triển những mối tương quan tự nhiên. Một nghiên cứu từ Stanford và Đại học Chicago phát hiện ra rằng con người "thường xuyên phớt lờ những người lạ gần mình", một phần vì họ "đánh giá thấp hiệu quả tích cực của việc giao tiếp xã hội và đánh giá quá cao hậu quả tiêu cực của chúng". Theo các tác giả, chúng ta thường sai lầm khi tin rằng người khác sẽ không hứng thú trò chuyện với chúng ta, nhưng thực tế họ có thể rất chào đón.

"Về cơ bản, chúng tôi đã đánh giá thấp giá trị hạnh phúc mà chúng tôi nhận được từ việc chỉ trò chuyện với người lạ," Xuan Zhao, một nhà nghiên cứu Stanford và đồng tác giả của nghiên cứu cho biết.

Zhao sử dụng các lá thẻ trò chuyện trong tất cả các buổi hội thảo của mình và đã hỏi chồng mình bộ câu hỏi nổi tiếng "36 câu hỏi để yêu bất kỳ ai" trong buổi hẹn hò đầu tiên của họ. Cô cũng là đồng sáng tạo của một ứng dụng sắp ra mắt có tên Flourish, ứng dụng cung cấp các chiến lược dựa trên khoa học để cải thiện cuộc sống của người dùng, bao gồm các gợi ý để khơi gợi các cuộc trò chuyện sâu sắc hơn.

"Có rất nhiều nghiên cứu về cách chúng ta có thể xây dựng các kết nối sâu sắc hơn với nhau và thực hiện các hành động nhỏ để làm bừng sáng trong một ngày, nhưng có một vấn đề gọi là ‘vấn đề cuối cùng của khoa học’," cô nói, "nơi mọi người tự hỏi làm thế nào để áp dụng nghiên cứu vào cuộc sống hàng ngày."

Zhao cho biết các gợi ý trò chuyện tạo ra “cái cớ” để những cuộc trò chuyện xã hội thông thường có thể đi sâu mà không gây ra sự khó chịu hay gượng giữa mọi người. "Một trong những rào cản để hỏi những câu hỏi sâu sắc  là bạn không muốn xuất hiện là người quá tò mò," cô nói. "‘Này, lần cuối bạn khóc trước mặt người khác là khi nào?’ Bạn không thể cứ thế “hỏi xổ toẹt” những câu hỏi như thế này một cách đột ngột, đúng không?”

Các gợi ý trò chuyện không phải lúc nào cũng phải mang tính cá nhân sâu sắc. Theo nhà khoa học hành vi Evelyn Gosnell, người đã nghiên cứu các cuộc trò chuyện trong các buổi tiệc khi tạo ra trò chơi bài đàm thoại "No Small Talk", "không quan trọng bạn đang nói về điều gì". Các lá bài chỉ đơn giản là giúp mọi người phá vỡ những câu hỏi lịch sự về ai sống ở đâu và mọi người làm gì để hiểu rõ nhau hơn.

"Mọi người muốn có các cơ chế để xây dựng tình bạn ở tuổi trưởng thành," Gosnell nói.

Tuy nhiên, nhà tâm lý học Le Goy lưu ý rằng khi chơi với một bộ thẻ kết nối, điều quan trọng là tạo ra không gian để mọi người phải cảm thấy tự do lựa chọn bỏ qua các lá bài nếu họ không thoải mái trả lời hoặc sẵn sàng lên tiếng về việc chưa sẵn sàng để chia sẻ. "Những gợi ý này không tự động trở thành cách để xây đắp mối quan hệ. Bạn vẫn phải làm công việc quan sát và thấu hiểu người khác, xem họ đang ở đâu, họ cảm thấy thoải mái với điều gì và ranh giới của họ là gì," cô nói.

Các gợi ý trò chuyện không phải là công cụ duy nhất giúp chúng ta làm sâu sắc các mối quan hệ. Cuốn sách "The Art of Gathering" của tác giả Priya Parker năm 2018 và cuốn sách mới "How to Know a Person" của David Brooks. Brooks viết về lắng nghe và phản hồi người khác như một nghệ thuật. Parker nhấn mạnh vai trò của người host - người điều phối, hay việc tạo ra không gian, bối cảnh các buổi gặp mặt có tiến trình rõ ràng, mà ở đó kết nối mọi người xung quanh với ý định chung cũng rất quan trọng. 

Gần đây, tôi đã mời bạn bè đến dự bữa sáng và chơi bộ thẻ kết nối. Mọi người chia sẻ những ký ức sống động về khoảnh khắc thời thơ ấu khiến họ thấy cha mẹ mình là những con người bình thường - người có thể mắc sai lầm, và tiết lộ kỹ năng mà họ muốn thức dậy có ngay lập tức (một người ước có được sự duyên dáng, hiệu quả trong giao tiếp).

“Tôi không chắc là những câu hỏi này thú vị hay vì chúng ta thú vị,” một người bạn của tôi chia sẻ. “Nhưng có lẽ đó là điều mà các lá bài làm được – chúng giúp khai mở con người thú vị của chúng ta thoát ra khỏi cái lồng của chính nó."

Adrienne Matei

Nguồn bài viết: https://www.theguardian.com/wellness/2024/feb/23/conversation-starters-card-games

Biên dịch: Mai Ly

‍